زندگینامه حضرت زینب (س)

حضرت زینب (س) ملقب به زینب کبری (س) در ۵ جمادی‌الاول سال ششم هجری قمری (در برخی منابع سال تولد ایشان پنجم هجری قمری ذکر شده است.) در محله بنی هاشم شهر مدینه به دنیا آمد؛ فرزند سوم امیرالمؤمنین (ع) و فاطمه زهرا (س) پس از امام حسن (ع) و امام حسین (ع) است. نقل شده است زمانی که حضرت زینب (س) به دنیا آمد، حضرت زهرا (س) نزد حضرت علی (ع) رفتند و فرمودند نام ایشان را تعیین کنید. حضرت علی (ع) فرمودند من در این امر از حضرت رسول (ص) پیشی نمی‌گیرم. هنگامی که موضوع را به پیامبر (ص) از سفر بازگشت و موضوع را به ایشان گفتند، رسول خاتم (ص) فرمود: من بر این امر بر پروردگار متعال سبقت نمی‌گیرم در این هنگام جبرئیل نازل شد و درود پروردگار را ابلاغ فرمود و گفت: نام این مولود را «زینب» بگذار، چرا که این را در لوح محفوظ نوشته‌ایم.

معنای لغوی زینب

زینب یک کلمه ترکیبی از «زین» و «اب» به معنای «زینت پدر» و همچنین زینب به معنای «درخت نیکو منظر و خوشبو» نیز هست.

القاب حضرت زینب کبری (س)

حضرت زینب (س) آراسته به همه فضائل و خصلت‌های والای اخلاقی و الهی بودند. در وقار و شخصیت مانند جده‌اش خدیجه (ع) در حیا و عفّت همچون مادرش فاطمه (س)، در رسایی و شیوایی بیان، مانند پدرش علی (ع)، در حلم و بردباری چون امام حسن (ع) و در شجاعت و قوّت قلب، مانند برادرش حسین بود. ایشان در زندگی خود وفات پدربزرگش حضرت محمد (ص)، بیماری و به شهادت رسیدن مادرش فاطمه زهرا (س)، شهادت پدرش امام علی (ع)، شهادت برادرش امام حسن مجتبی (ع)، واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع) و بسیاری از بستگانش، همچنین به اسارت رفتن در کوفه و شام را تجربه کرد که به دلیل تحمل این سختی‌های بسیار به ام المصائب معروف است. ایشان همچنین به دلیل فداکاری و قهرمانی در واقعه کربلا، در بین شیعیان به لقب قهرمان کربلا بطله کربلا نیز شناخته می‌شود. از دیگر القاب حضرت زینب (س)، عقیله بنی‌هاشم، عارفه، فاضله، عابده آل علی، امینةاللّه، نائبةالحسین، شریکة الشهدا، شریکةالحسین، عالِمه غیر معلَّمه، موثّقه، کامله، معصومه صغری، نائبةالزهرا، عقیلة النساء، بلیغه و فصیحه نقل شده است.

کنیه حضرت زینب (س)

کنیه حضرت زینب (س) ام کلثوم و ام الحسن است. بعضی گفته‌اند: بر صحت و سقم آن آگاهی پیدا نکردیم، ولی بعضی دیگر معتقدند: کنیه آن حضرت، تنها ام کلثوم است.

همسر و فرزندان

حضرت زینب (س) سال ۱۷ هجری قمری با پسرعموی خود عبدالله بن جعفر، ازدواج کرد. در برخی منابع از چهار پسر به نام‌های: علی، عون، عباس، محمد و یک دختر به نام ام کلثوم به عنوان فرزندان حضرت زینب (س) و عبدالله نام برده شده است. گفته شده که دو تن از شهدای کربلا (عون و محمد)، فرزندان حضرت زینب (س) بوده‌اند.

تاریخ وفات حضرت زینب (س)

در تاریخ وفات حضرت زینب کبری (س) اختلاف نظر وجود دارد اما مشهور این است که آن حضرت در ۱۵ رجب سال ۶۲ هجری پس از تحمل مصائب کربلا و رنج‌های اسارت در ۵۷ سالگی به دیدار معبود شتافتند.

حرم حضرت زینب (س)

راجع به محل دفن حضرت زینب (س) سه دیدگاه وجود دارد. قبرستان بقیع در مدینه، قاهره مصر و دمشق را برای محل دفن ایشان، با ادله متعدد ذکر کرده‌اند، اما با توجه به ادله و مستندات تاریخی دیدگاه شام از دلایل اطمینان‌بخشی برخوردار و قریب به یقین است.

نقش حضرت زینب (س) در واقعه عاشورا

مصائب اهل بیت (ع) از عصر عاشورا شروع شد. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای قیام عاشورا بیداری مردم و جریانات شیعی بود. به طور یقین افرادی باید نقش روشنگری و تبیین نهضت قیام عاشورا را برعهده می‌گرفتند. یکی از پیام رسانان نهضت عاشورا حضرت زینب (س) قهرمان کربلا بود. خطبه حضرت زینب در شام یا خطبه حضرت زینب در مجلس یزید، به خطبه‌ای اشاره دارد که حضرت زینب (س) بعد از واقعه عاشورا، هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مجلس یزید بن معاویه در شام برده شده بودند، بیان کرد. این خطبه و سخنان امام سجاد (ع) توانست تأثیر شگرفی در حاضران ایجاد نماید و مجلس را به نفع اهل بیت (ع) تغییر دهد. محورهای اصلی این خطبه عبارت‌اند از: حمد پروردگار و درود بر پیامبر اسلام (ص)، اشاره به سنت الهی در مهلت دادن به کفار، زشتی رفتار یزید، افشای پرونده سیاه یزید و نیاکانش، نفرین بر یزیدیان، اشاره به عاقبت ستمکاران، شکایت به خداوند و جاودانگی اهل بیت است.

ولادت حضرت زینب سلام الله علیها را در تقویم رسمی کشور روز پرستار نامگذاریشده است  که بدبنوسیله از زحمات کلیه پرستاران و کادر درمان تشکر و قدردانی می نمائیم.